Iceland – Đất nước của những điều kì diệu

Thứ bảy vừa qua, Iceland đã làm đảo điên giới hâm mộ bóng đá khi cầm hoà ông lớn Argentina, đặc biệt bằng việc cản phá quả phạt đền của không ai khác ngoài danh thủ Messi. Iceland, đất nước với vẻn vẹn hơn 300.000 dân, ít hơn nhiều so với quận Đống Đa của Hà Nội, đã phá kỷ lục để trở thành quốc gia nhỏ bé nhất về dân số mà có đội tuyển bóng đá vào được vòng chung kết FIFA World Cup. Tuy nhiên, đảo quốc nằm ở phía tây bắc của châu Âu này còn có rất nhiều điều thú vị khác nữa ngoài bóng đá:

1. Những hậu duệ của người Vikings

Vikings là những người đi biển dày dặn của vùng Bắc Âu từ thế kỷ thứ 8 đến thế kỷ thứ 11. Họ nổi tiếng với kỹ năng hàng hải điêu luyện, khả năng chiếm đóng, cướp bóc không khoan nhượng, đồng thời cũng mang đến một làn sóng văn hoá đặc trưng cho những nơi mà họ đi qua, trải dài từ Bắc Âu cho đến Anh, Pháp, Đức, Phổ, Nga… Hòn đảo Iceland tuy không phải là nơi sinh ra những người Vikings, nhưng lại là một trong những nơi mà dấu ấn Vikings còn lại nhiều nhất ngày nay, nhờ vào sự cô lập về vị trí địa lý. Người Iceland luôn tự hào về dòng máu Vikings hào sảng chảy trong con người mình, cũng như sức mạnh và sự quyết liệt mà những người Vikings đầu tiên đặt chân đến hòn đảo này để lại.

2. Ứng dụng gia phả

Là một đất nước với dân số siêu nhỏ, người Iceland gặp phải một vấn đề mà ít ai trong chúng ta nghĩ đến, đó là … khả năng yêu nhầm phải họ hàng. Quả thực, với dân số chỉ hơn 300 ngàn người, hầu hết tất cả người dân Iceland đều có mối quan hệ ruột thịt ở một mức độ nào đó, vì vậy việc gặp và yêu nhầm anh chị em họ gần là khả năng rất có thể xảy ra. Chẳng thế mà chỉ riêng ở Iceland có một ứng dụng di động cho phép người dân tra được gia phả của mình và của người khác, tránh trường hợp yêu và lấy nhầm họ hàng gần. Hãy thử tưởng tượng bạn đến quán bar và gặp được một cô gái xinh đẹp, nhưng trước khi trò chuyện sâu hơn để hiểu nhau thì bạn cần biết tên cô ấy để mở ứng dụng gia phả ra tra xem hai người cách nhau mấy đời, và chỉ khi đã ở “khoảng cách an toàn” thì mọi thứ sau đó mới nên tiếp tục.

3. Quen với thời tiết lạnh từ bé

Lần đầu gặp một em bé Iceland, mình đã bị mê hoặc bởi đôi mắt xanh sâu thẳm đẹp tuyệt vời của bé mà mình chưa bao giờ nhìn thấy ở ai khác hay ở đất nước nào khác, xanh như mắt những em bé white walker trong Game of Thrones, hay xanh như chính màu nước biển ở đất nước này vậy. Một chuyện mà người bạn Iceland tự hào kể với mình, đó là các em bé ở Iceland trước đây dù mới sinh ra đã được cho tận hưởng không khí ngoài trời rồi, bất kể đó là trời mưa tuyết mùa đông đi chăng nữa. Điều này được giải thích một phần do thời tiết lạnh đã trở nên quá đỗi quen thuộc ở đất nước này, một phần vì các ngôi nhà Iceland ngày xưa chỉ được xây bằng đất, ở trong nhà không khí ẩm ướt, lụp xụp, vì thế cho trẻ sơ sinh ra bên ngoài hưởng nắng gió lại là một điều nên làm. Đến Iceland, có lẽ cũng đừng nên ngạc nhiên nếu bạn thấy một em bé chỉ vài ngày tuổi nằm trong nôi đặt ngoài trời trong khi cha mẹ bé thoải mái tán gẫu với bạn bè trong quán cafe.

4. Gấu Bắc cực trôi đến từ Greenland

Một câu chuyện kỳ lạ và lý thú khác mà người bạn người Iceland kể cho tôi, đó là thỉnh thoảng ở trên hòn đảo này sẽ xuất hiện… những chú gấu Bắc Cực. Gấu Bắc Cực không sinh sống ở Iceland, nhưng do vị trí địa lý đặc biệt (gần Greenland và tách rời với châu Âu), và vì tình trạng các tảng băng ở Greenland đang dần tan ra, đôi lúc sẽ có một tảng băng nào đó tách ra và trôi về Iceland, trên đó mang theo một chú gấu Bắc Cực bị mắc kẹt. Tưởng tượng ra hình ảnh này thì có vẻ rất dễ thương, nhưng thực tế đây là một dấu hiệu đáng ngại về môi trường. Gấu Bắc Cực cũng không thể sống ở Iceland, và cũng thường bị đói và bệnh trên hành trình trôi dạt trên biển như vậy.

5. Ẩm thực có một không hai

Là một hòn đảo tách biệt với thời tiết lạnh giá quanh năm, cũng không khó để tưởng tượng rằng thiên nhiên không ưu đãi cho Iceland một loạt các loại sinh vật đa dạng, vì thế đừng hi vọng vào một nền ẩm thực phong phú khi đến đây. Thời tiết Iceland lạnh quanh năm (kể cả trong mùa hè), lại có gió mạnh, hầu hết rau củ quả đều phải trồng trong nhà kính hoặc nhập khẩu. Iceland phát triển mạnh về chăn nuôi, và khẩu phần ăn của người dân nơi đây cũng chủ yếu nhiều thịt, ít rau. Để sinh tồn qua mùa đông dài và lạnh giá, người Iceland phải học cách bảo quản nguồn thịt bằng nhiều cách khác nhau, và họ đã tạo nên những món ăn độc nhất vô nhị mà chắc chắn bạn không thể kiếm được ở đâu khác. Trong số đó có món thịt cá mập lên men bằng nước tiểu (Hákarl), cá hồi hun khói bằng phân cừu, hay món… tinh hoàn cừu để chua (Þorrablót) chẳng hạn.

 

6. Thiên nhiên đặc biệt

Là một đất nước lạnh giá, nhưng thực chất đến Iceland dù vào giữa mùa đông, bạn cũng sẽ không thường thấy những trảng tuyết cao cả mét hay vài mét như những nước siêu lạnh khác. Một phần do lượng mưa ở Iceland ít, một phần cũng là do ở đất nước này gió mạnh tới nổi tuyết không thể phủ một chỗ lâu được, mà luôn bị thổi bay đi tới các thung lũng, các khe núi. Người Iceland cũng có một câu đùa nổi tiếng, đó là “Nếu bạn bị lạc trong rừng, chỉ cần đứng lên là xong”, ý nói rằng thật ra Iceland làm gì có rừng, hầu hết cây cối bản địa ở đây đều là cây bụi thấp mà thôi. Tuy nhiên, mặc dù không có thiên nhiên giống các nước Bắc Âu khác, Iceland lại là một vùng đất vô cùng đặc biệt về địa lý khi nằm ngay trên hai mảng kiến tạo của lục địa châu Mỹ và lục địa Á-Âu. Điều này giải thích cho những ngọn núi lửa và những mạch nước phun (geyser) hùng vĩ ở iceland mà bạn chắc chắn sẽ phải dành thời gian chiêm ngưỡng nếu có dịp tới thăm đất nước này. Ngoài ra, Iceland cũng là nơi rất dễ dàng để có thể “săn” được bắc cực quang nếu bạn đến đây vào mùa đông. 

[youtube https://www.youtube.com/watch?v=3kzwY7f3Unc&w=560&h=315]

Mạch nước phun Geysir ở Iceland, tên của nó đã trở thành nguồn gốc của từ geyser (mạch nước phun) trong tiếng Anh.

7. Người Iceland không có họ

Trong tên của người Iceland không có họ, nếu “họ” được hiểu theo nghĩa là cố định qua các thế hệ, truyền từ đời này sang đời khác. Họ của người Iceland chính là tên bố + dóttir (nếu là con gái), hoặc + son (nếu là con trai), để nói rằng đây là con gái/con trai của người đàn ông này. Chính vì thế chúng ta đùa rằng tất cả các cầu thủ của đội tuyển bóng đá Iceland đều mang tên “Sơn”, đơn giản bởi vì họ đều là nam giới và “họ” của tất cả các cầu thủ này đều kết thúc bằng chữ “son”. Cách đặt tên này chính là dấu tích của văn hoá Viking cổ, và ngày nay trong các nước Bắc Âu chỉ còn Iceland vẫn giữ lại truyền thống này.

8. Người dân kiêu hãnh

Iceland là một dân tộc đầy kiêu hãnh. Cũng phải thôi, nếu bạn là con cháu của Vikings và sống sót được trên một hòn đảo nhỏ xíu tách biệt, với núi lửa và thời tiết khắc nghiệt quanh năm, thì bạn cũng sẽ chẳng giấu diếm niềm tự hào. Về mặt bóng đá, năm 2016, họ đã làm nên kỳ tích khi lần đầu tiên vào được Euro Cup và thậm chí đánh bại cả Anh để đi được đến tứ kết. Giờ đây, họ lại một lần nữa viết nên câu chuyện cổ tích khi vượt qua các ông lớn để lọt vào World Cup 2018, và đã chơi không hề tồi ở trận đầu tiên. Cho dù kết quả của các trận tới đây có thế nào đi nữa, người Iceland đã làm được một việc đó là truyền cảm hứng ước mơ cho tất cả những quốc gia đam mê bóng đá khác, rằng trong môn thể thao vua không có gì là không thể.